Arbeidsmarktpositie tweede generatie afgelopen jaren sterk verbeterd
De arbeidsmarktpositie van personen met een migratieachtergrond is op veel terreinen verbeterd in de afgelopen twintig jaar. Dit komt onder meer door de ontwikkelingen bij de tweede generatie. De grootste stijging in arbeidsdeelname is te zien onder vrouwen. Steeds meer vrouwen uit deze groep hebben betaald werk. Daarnaast werken zij vaker in leidinggevende functies of functies van een hoog beroepsniveau. Ondanks de genoemde positieve ontwikkelingen zijn er op een aantal gebieden, zoals de werkloosheid, de bijstandsafhankelijkheid of flexwerk forse verschillen tussen personen met en zonder migratieachtergrond. Deze groep neemt een kwetsbare positie in op de arbeidsmarkt en dit brengt ook in de komende tijd extra risico’s met zich mee.
Tweede generatie maakt sprong voorwaarts
De tweede generatie heeft vaker betaald werk (76%) dan de eerste generatie (63%). Ze hebben in vergelijking tot de eerste generatie ook vaker een betere Nederlandse taalbeheersing en een Nederlands diploma.
De generatieverschillen manifesteren zich het duidelijkst bij de vrouwen. Van de tweede generatie vrouwen werkt 73%, tegen 53% van de eerste generatie. Met name vrouwen van de tweede generatie met een Turkse of Marokkaanse achtergrond werken veel vaker dan die van de eerste generatie. Bij de tweede generatie zijn de verschillen naar geslacht ook veel kleiner dan bij de eerste generatie. Dit zien we sterk terug bij de Marokkaanse Nederlanders. De tweede generatie maakt ook duidelijk een stap vooruit ten opzichte van de eerste generatie als het gaat om beroepsniveau en het bekleden van leidinggevende functies. Dit heeft onder meer te maken met hun hogere onderwijsniveau. Het beroepsniveau van vrouwen van de tweede generatie is niet alleen hoger dan dat van vrouwen van de eerste generatie, maar ook dan dat van mannen van de tweede generatie. Ook zijn zij veel sterker georiënteerd zijn op werk. Vrouwen van de 1e generatie geven bijvoorbeeld veel vaker aan niet te (willen) werken in verband met de zorg voor het gezin.
Het moment voor actief arbeidsmarktbeleid
Juist werknemers met een flexibel dienstverband lopen een grotere kans hun werk te verliezen in tijden van economische tegenslag. Kansenongelijkheid en uitsluiting leiden niet alleen tot werkloosheid en armoede, maar hebben ook gevolgen voor de gezondheid, sociale netwerken en het gevoel erbij te horen (Kansrijk integratiebeleid op de arbeidsmarkt: CBS en SCP 2020). Het is belangrijk actief arbeidsmarktbeleid te voeren om de mogelijk negatieve gevolgen van de kwetsbare positie van deze groep op de arbeidsmarkt tegen te gaan Dit kan zowel via overheid als werkgevers: via scholing, gerichte toeleiding, financiële prikkels bij zowel werkgevers als werknemers, antidiscriminatiebeleid en/of het neutraler maken van het wervings- en selectieproces.
Over het onderzoek
Het rapport ‘Werk in ontwikkeling? Veranderingen in de arbeidsmarktpositie van mensen met een niet-westerse migratieachtergrond sinds begin deze eeuw’ van Willem Huijnk besteedt aandacht aan ontwikkelingen in en verklaringen voor de arbeidsmarktpositie van personen met en zonder een migratieachtergrond in de periode 2003-2019. Het rapport laat de ontwikkelingen op langere termijn zien, over crises heen.