Culturele schade niet te voorkomen als coronamaatregelen van kracht blijven
Sinds maart is een aantal coronamaatregelen van kracht die een grote invloed hebben op het aanbod aan cultuur. Deze beperkingen kunnen op termijn ook van invloed zijn op de culturele betrokkenheid van de bevolking. Vanuit het perspectief van de burger gaat het met het oog op ontspanning, ontmoeting en ontplooiing vooral om de mogelijkheden tot cultuurbezoek, cultuurbeoefening en cultureel vrijwilligerswerk. Daarnaast kan de verschraling van culturele voorzieningen de aantrekkingskracht van steden op zowel toeristen als bewoners verminderen, en daarmee steden ook minder geliefd maken bij het bedrijfsleven. Deze verkenning van de gevolgen van corona voor de betekenis van cultuur in het dagelijks leven van mensen bevat enkele aangrijpingspunten. Deze zijn mogelijk aanvullend zijn op belangen die vanuit de georganiseerde professionele culturele sector al eerder naar voren zijn gebracht.
De duur van de ‘anderhalvemeter-samenleving’ bepaalt hoe groot de invloed van de coronacrisis zal zijn. Zelfs met de toezeggingen door de minister van OCW van eind augustus kan niet alle schade worden voorkomen en zullen in de uitwerking keuzes moeten worden gemaakt in wat wel en wat niet te steunen. Als de coronacrisis binnen twee jaar voorbij is, zullen cultuurbezoek, cultuurbeoefening en cultureel vrijwilligerswerk naar verwachting grotendeels terugkeren. Die behoefte aan cultuur komt mogelijk zelfs heel snel terug, omdat mensen cultuur hebben moeten missen. Het kan echter ook langer duren voor die betrokkenheid zich herstelt, omdat een deel van de cultuurvoorzieningen de crisis niet kan hebben overleefd en omdat de risicogroepen het bezoek toch nog niet aandurven.
In het geval we ook in 2022 nog te maken hebben met een anderhalvemetersamenleving krijgen vooral de podiumkunst en gezamenlijke cultuurbeoefening het heel moeilijk, want die zijn nu eenmaal geënt op een concentratie van mensen in een kleine ruimte. Mogelijk verleggen mensen hun belangstelling naar andere vormen van cultuur, zoals beeldende kunst, literatuur en erfgoed, vormen van cultuur die minder van de anderhalve meter te duchten hebben. Omdat er minder culturele activiteiten plaatsvinden zijn er dan ook minder mogelijkheden om cultureel vrijwilligerswerk te doen.