Ouder worden in veranderende tijden vraagt om zingeving en creativiteit
Tijdens de coronacrisis hebben tal van nieuwe creatieve bijeenkomsten met ouderen het daglicht gezien. Ze betrekken op creatieve wijze ouderen bij de samenleving en brengen plezier en zin in hun leven. Door de gezondheidsbeschermende maatregelen dreigt hun wereld klein te worden. Het essay ‘Gelukkig ouder worden in een veranderende samenleving’ nodigt uit na te denken welke creatieve oplossingen en initiatieven mogelijk en nodig zijn, zodat mensen gezond èn zinvol ouder kunnen worden. In een samenleving waarin mensen beperkt zijn in hun bewegingsvrijheid is het een gezamenlijke opdracht hiervoor te zorgen.
Gelukkig ouder worden is gezond èn zinvol ouder worden
De coronacrisis heeft duidelijk gemaakt dat zorg voor de gezondheid van ouderen niet los te zien is van hun positie en waarde in de samenleving. Door de maatregelen tijdens de coronavirus worden de sociale contacten van ouderen beperkt om hun fragiele gezondheid te beschermen. Dat heeft geleid tot een vermindering van de kans op ernstig ziek worden en overlijden. De keerzijde is dat ouderen afgezonderd van de samenleving hun dagen doorbrengen. Eenzaamheid en zinloosheid steken dan al snel de kop op.
De focus ligt door de coronapandemie nog sterker op gezondheid. Het aspect zinvol ouder worden in onze samenleving verdient echter meer aandacht. Veel mensen blijven tot op hoge leeftijd vitaal, maar er is een toename van het aantal mensen dat kwetsbaar is, vereenzaamt en minder zin in het leven ervaart. Om gelukkig ouder te worden is het naast gezondheid nodig op zinvolle wijze deel te nemen aan de samenleving.
Zin en plezier door culturele activiteiten
Nu de anderhalvemetersamenleving langer gaat duren, zullen creatieve oplossingen gevraagd worden om ouderen bij de samenleving betrokken te houden. Naast de zorg voor de gezondheid vraagt het leven ook om plezier, betekenisvolle contacten en zinvol meedoen aan de samenleving. In de afgelopen tijd hebben we tal van creatieve activiteiten gezien zoals contactloze concerten, mimevoorstellingen voor het huiskamerraam, en dagboeken en beeldreportages door ouderen over hun dagelijks leven ten tijde van corona. Dit lijken spontane, eenmalige of tijdelijke acties, maar ze komen voort uit een kleine en gestaag groeiende beweging van culturele initiatieven van ouderen, mantelzorgers, kunst-, welzijn- en zorgprofessionals.
In veel van deze culturele initiatieven is de gedeelde passie en plezier een vorm van amateurkunst zoals zingen in een koor en deelname aan schilderateliers. Ook een project rondom techniek of cultureel erfgoed valt daaronder. De deelname door ouderen aan deze activiteiten is de laatste twee decennia flink gestegen, wat bijdraagt aan hun gezondheid en welbevinden.
Essay
Dit essay werd geschreven voordat het coronavirus de wereld in haar greep kreeg. De verandering van de samenleving is sinds begin 2020 heel snel gegaan en de gevolgen zullen nog lang merkbaar blijven. De vraag naar gelukkig ouder worden is al oud en wordt in elk tijdperk opnieuw gesteld. Dat maakt het essay nu des te actueler in deze tijden van corona.
Meer informatie?
Publicatie: ‘Gelukkig ouder worden in een veranderende samenleving. Een pleidooi voor zingeving en creativiteit.’ Verschijningsdatum: donderdag 11 juni 2020.
Neem contact op met de auteur Crétien van Campen: c.van.campen@scp.nl, 06 15 13 40 43 of met de persvoorlichter Irma Schenk: pers@scp.nl, 06 43 89 78 05.