Tussen duurzaam denken en duurzaam doen
Houding, gedrag en veranderbereidheid van religieuze en niet-religieuze Nederlanders als het gaat om klimaat.
Download 'Onderzoek Tussen duurzaam denken en duurzaam doen'
Download 'Bijlagen Tussen duurzaam denken en duurzaam doen'
Download 'Summary Between sustainable thinking and sustainable doing (Engels)'
Auteurs: Maroesjka Versantvoort, Yvonne de Kluizenaar, Jurjen Iedema, Mirella Klomp (PThU), Thijs Tromp (PThU), Millie Elsen (Centerdata), Natalia Kieruj (Centerdata), Lieke Heil (Centerdata), Isabel van den Heuvel (Centerdata).
Of het nu gaat om voedselconsumptie, de aanschaf van spullen, auto- of energiegebruik: de leefwijze van burgers heeft een klimaatafdruk. Los van alle technische innovaties om die klimaatafdruk te verminderen, vraagt het realiseren van klimaatneutraliteit bezinning op (en aanpassing van) gedrag en leefstijl. Effectief klimaatbeleid vraagt draagvlak en verankering in het leven van mensen. Voor de ontwikkeling daarvan is het daarom van belang een goed beeld te hebben van de houding van burgers ten opzichte van klimaatproblematiek, hun gedrag en de bereidheid hun handelen en leefstijl aan te passen. Dit kan relevante inzichten opleveren in manieren om hen te stimuleren een bijdrage te leveren aan het tegengaan van (verdere) klimaatverandering die door mensen wordt veroorzaakt.
In dit onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau en de Protestantse Theologische Universiteit (PThU) staan de houding van burgers ten opzichte van het klimaat en het klimaatbeleid, hun drijfveren, hun leefstijl én hun veranderbereidheid centraal. Dan gaat het om vragen als: in hoeverre gaan intenties en gedrag samen? Zijn burgers bereid offers te brengen voor het klimaat? Wat vinden burgers rechtvaardig klimaatbeleid? Welke rol spelen religie, persoonlijke drijfveren, politieke oriëntatie, inkomen, leeftijd en andere persoonskenmerken? De antwoorden op deze vragen helpen het burgerperspectief in klimaatbeleid verder te verankeren. Het kabinet heeft hoge verwachtingen van burgers, maar gaf aan dat er in beleid nog onvoldoende rekening gehouden wordt met de uiteenlopende drijfveren, motivaties en het verschil in handelingsmogelijkheden van verschillende groepen. Dit onderzoek probeert bij te dragen aan het vergroten van dit inzicht.
Errata
Juni 2023: Bij figuur 3.8 waren in de oorspronkelijke versie de cijfers correct, maar de verhoudingen van 2023 pasten bij de cijfers van 2019, en andersom. Dat is aangepast. Daarnaast zijn er nog enkele tekstuele verbeteringen doorgevoerd, die niet tot inhoudelijke veranderingen hebben geleid.