Burgerperspectieven 2023 bericht 1

In het najaar van 2022 verslechterde de negatieve stemming in Nederland verder. 62% van de Nederlanders vindt dat het de verkeerde kant opgaat met het land (was 46% in het voorjaar van 2022). 60% is niet tevreden met de politiek in Den Haag (was 49%) en 73% verwacht dat het slechter zal gaan met de economie (was 63%). Daar staat tegenover dat 85% van de Nederlanders nog steeds tevreden is over hun eigen leven. Dat blijkt uit het onderzoek Continu Onderzoek Burgerperspectieven 2023 – bericht 1 (COB) van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP).

Uit het SCP-onderzoek blijkt verder dat Nederlanders in vergelijking met de afgelopen vijftien jaar zeer negatief oordelen over de toestand van het land en de politiek. De onvrede over de richting van het land is op dit moment niet los te zien van de onvrede over de politiek: bijna de helft van de mensen die het de verkeerde kant op vindt gaan, verwijst daarnaar.

De versombering in ons land lijkt te komen door de ervaren opeenstapeling van maatschappelijke problemen: er komen nieuwe problemen bij zonder dat oude problemen zijn opgelost. Mensen maken zich nog steeds zorgen over de politiek, hoge prijzen, inkomensverschillen, immigratie, het tekort aan betaalbare woningen en klimaataanpak. In de nazomer van 2022 baarden immigratie en de stijgende prijzen de meeste zorgen en kwam er een nieuwe zorg bij: de stikstofcrisis. Het meest negatief zijn mensen over het probleemoplossend vermogen van de overheid. Dat kan het lage politiek vertrouwen op dit moment mede verklaren.